Hải Vân Quan – Di Tích Lịch Sử Giữa Cảnh Quan Thiên Nhiên Hùng Vĩ
Th8
Nằm giữa lòng miền Trung Việt Nam, Hải Vân Quan không chỉ là một công trình quân sự vĩ đại mà còn là chứng tích lịch sử sống động, ghi dấu những thời khắc hào hùng của dân tộc. Được xây dựng trên đỉnh đèo Hải Vân – con đèo nổi tiếng với khung cảnh thiên nhiên hùng vĩ và hiểm trở, Hải Vân Quan không chỉ đóng vai trò chiến lược quan trọng qua các triều đại mà còn là biểu tượng của lòng kiên cường và sự sáng suốt của ông cha ta.
1. Đôi nét về Hải Vân Quan
Nhiều thư tịch cổ đã ghi lại rõ nét sự hiểm trở, vị trí chiến lược và tầm quan trọng của núi Hải Vân và Hải Vân Quan. Trong quá khứ, nơi đây từng là một trong những cửa ải quan trọng nhất của nước ta, đóng vai trò xung yếu trên tuyến đường từ Thuận Hóa vào Quảng Nam. Các triều đại nhà Trần, Hồ, Lê, Mạc đều coi trọng việc đặt đồn phòng thủ và binh lính canh giữ tại Hải Vân Quan.
Khi triều Nguyễn thiết lập và Huế trở thành Kinh đô, đèo Hải Vân và núi Hải Vân lại càng trở nên quan trọng. Với vai trò như một “đài quan sát”, Hải Vân Quan bao quát cả vùng đất liền và biển cả, khống chế con đường bộ duy nhất từ phía Nam ra Huế và cả tuyến đường biển dưới chân núi. Chúa Nguyễn Hoàng từng ví ải Hải Vân như “yết hầu của vùng Thuận Quảng”.
Vào tháng Hai năm Bính Tuất (1826), vua Minh Mạng đã ra chỉ dụ xây dựng cửa quan tại đỉnh đèo Hải Vân, ở độ cao 496m so với mực nước biển, thuộc dãy núi Bạch Mã – Hải Vân. Trên cửa ghi ba chữ “Hải Vân Quan”, hai bên tả hữu được xếp đá thành tường, nối liền trước sau. Để vượt qua ải Hải Vân, người ta phải đi qua hai lần cửa vòm cuốn xây bằng gạch vồ. Phía trên cửa là sân thượng với bậc thang lên xuống, cho phép quan sát toàn cảnh bốn phía.
Ngày nay, Hải Vân Quan nằm tại ranh giới hành chính giữa TP. Đà Nẵng và tỉnh Thừa Thiên – Huế, thuộc thị trấn Lăng Cô, Phú Lộc, Thừa Thiên – Huế và phường Hòa Hiệp Bắc, Liên Chiểu, Đà Nẵng. Công trình này là một di tích phòng thủ và kiến trúc độc đáo, đã được xếp hạng di tích lịch sử và kiến trúc nghệ thuật cấp quốc gia.
Không chỉ có giá trị quân sự và lịch sử to lớn, Hải Vân Quan còn sở hữu vị trí “độc nhất vô nhị” khiến bất cứ ai đi ngang qua cũng phải tò mò. Ngày nay, nơi đây đã trở thành một điểm tham quan nổi tiếng, thu hút đông đảo du khách khi đến với Đà Nẵng và Huế.
2. Khám phá Hải Vân Quan
Được xây dựng trên đỉnh đèo Hải Vân, công trình này không chỉ là chứng nhân cho những thăng trầm của thời gian mà còn là biểu tượng của lòng kiên cường và sự sáng suốt của người Việt. Tại đây, du khách sẽ có cơ hội chiêm ngưỡng khung cảnh hùng vĩ của núi non và biển cả, đồng thời lắng nghe những câu chuyện lịch sử hào hùng gắn liền với từng viên đá, từng bức tường cổ kính.
Chiêm ngưỡng pháo đài quân sự
Di tích quân sự Hải Vân Quan nằm ở vị trí hiểm yếu, được xây dựng với ba cửa quan trọng:
- Cửa trước: Hướng về phủ Thừa Thiên, có dòng chữ “Hải Vân Quan” khắc lên. Cửa này có chiều cao và chiều dài là 15 thước, bề ngang là 17 thước 1 tấc.
- Cửa sau: Nhìn xuống Quảng Nam, khắc dòng chữ “Thiên hạ đệ nhất hùng quan”. Cửa này cao 15 thước, dài 11 thước, bề ngang 18 thước 1 tấc.
- Cửa tò vò: Cao 10 thước 8 tấc và bề ngang 8 thước 1 tấc.
Thời vua Minh Mạng, ông đã biệt phái hai đội ứng sai và bốn đội hữu sai, vận chuyển năm cỗ súng quá sơn bằng đồng, 200 ống phun lửa, 100 cây pháo thăng thiên và thuốc đạn lên trên công trình. Tuy nhiên, trải qua sự tàn phá của chiến tranh, thời gian và khí hậu khắc nghiệt, các tường lũy và cửa quan đã bị hư hại khá nhiều.
Ngày nay, du khách đến thăm Hải Vân Quan có thể tận mắt chiêm ngưỡng phần tháp canh và cổng quan rêu phong, cổ kính, dù đã bị thời gian và chiến tranh tàn phá. Hải Vân Quan vẫn giữ được vẻ đẹp lịch sử và giá trị kiến trúc độc đáo, là điểm đến hấp dẫn cho những ai muốn tìm hiểu về quá khứ huy hoàng của vùng đất này.
Ngắm đèo Hải Vân
Đèo Hải Vân trải dài 21km, với độ cao 500m so với mực nước biển. Mặc dù không phải là con đường đèo cao nhất hay dài nhất của Việt Nam, nhưng đây vẫn luôn là cung đường đèo đặc biệt, nổi bật bởi khung cảnh thiên nhiên hùng vĩ với núi non cao chót vót và biển cả mênh mông. Nơi đây đã được du khách đánh giá là một trong những cung đường đèo mang lại nhiều cảm xúc nhất, làm cho bất kỳ ai đi qua cũng phải ngẩn ngơ trước vẻ đẹp ngoạn mục của thiên nhiên.
Không chỉ đóng vai trò là ranh giới giữa hai tỉnh Đà Nẵng và Thừa Thiên Huế, đèo Hải Vân còn là điểm phân chia tự nhiên giữa hai miền khí hậu khác biệt. Tại một đầu của đèo, bạn có thể gặp phải mây mưa giăng phủ, trong khi đầu bên kia lại nắng ráo, chói chang. Chính sự thay đổi khí hậu đột ngột này đã làm cho nơi đây trở nên thú vị và hấp dẫn, kích thích sự tò mò và bước chân khám phá của du khách.
Khung cảnh thiên nhiên tuyệt đẹp và khí hậu biến đổi kỳ lạ đã tạo nên một Hải Vân Quan đầy bí ẩn và hấp dẫn. Du khách khi đến đây không chỉ được chiêm ngưỡng vẻ đẹp hoang sơ, hùng vĩ mà còn cảm nhận được sự thay đổi của thiên nhiên trong từng bước đi, làm cho hành trình qua đèo Hải Vân trở thành một trải nghiệm đáng nhớ và đầy cảm hứng.
Ngắm biển Lăng Cô từ đèo Hải Vân
Dưới chân đèo Hải Vân là vịnh biển Lăng Cô, nằm cách TP Huế khoảng 70km và cách TP Đà Nẵng hơn 30 km. Vịnh Lăng Cô là một bức tranh thiên nhiên tuyệt đẹp, được bao bọc bởi một bên là biển xanh biếc, một bên là đầm phá và núi non hùng vĩ. Đây là một cảnh sắc thiên nhiên tươi đẹp, hấp dẫn mà bất cứ ai cũng không muốn bỏ lỡ cơ hội được ngắm nhìn.
Ngoài ra, vịnh Lăng Cô còn là nơi lý tưởng để tận hưởng những hoạt động vui chơi giải trí trên biển, như bơi lội, lặn ngắm san hô, chèo thuyền kayak hay câu cá. Những ai yêu thích khám phá thiên nhiên cũng có thể tham gia các tour du lịch sinh thái, dạo bước trên các con đường mòn quanh vịnh, hoặc leo lên những ngọn đồi xung quanh để có cái nhìn toàn cảnh về vịnh Lăng Cô từ trên cao.
Đến vịnh Lăng Cô, du khách không chỉ được thả mình vào khung cảnh thiên nhiên tuyệt đẹp, mà còn có thể tận hưởng những giây phút thư giãn, quên đi những bộn bề lo toan của cuộc sống. Đây thực sự là một điểm đến không thể bỏ qua khi bạn có dịp ghé thăm miền Trung Việt Nam, một nơi sẽ mang lại cho bạn những trải nghiệm đáng nhớ và những khoảnh khắc yên bình trong lòng thiên nhiên.
Check in đường thiên lý Bắc – Nam
Khi đến thăm Hải Vân Quan, du khách còn có cơ hội check-in tại con đường thiên lý Bắc – Nam, tuyến đường bộ xuyên trục dài nhất nước ta từ thời xa xưa. Con đường này, mặc dù chủ yếu dành cho quan lại và ít khi được dân thường sử dụng, được biết đến với tên gọi “đường cái quan” (đường lớn của các quan).
Mỗi khi biên cương mở rộng về phương Nam, con đường thiên lý lại được nối dài thêm. Điểm xuất phát của con đường bắt đầu từ Hữu Nghị Quan ở Lạng Sơn, đi qua Hà Nội, tới Huế, vào Sài Gòn rồi tiếp tục qua Tây Ninh và sang tận Nam Vang (thủ đô Phnom Penh của Campuchia).
Hành trình này không chỉ là một chứng tích của lịch sử, mà còn là một trải nghiệm đầy thú vị cho những ai đam mê khám phá. Đi dọc theo con đường thiên lý, du khách có thể hình dung ra những đoàn người xưa kia, các quan lại và binh lính, những thương nhân và lữ hành đã từng qua lại, mang theo mình những câu chuyện và những chuyến đi đầy gian nan nhưng cũng đầy hứng khởi.
Với mỗi bước chân trên con đường này, du khách sẽ cảm nhận được phần nào khí chất hào hùng của những ngày tháng lịch sử, khi mà từng mét đường là chứng nhân cho sự phát triển và mở rộng của đất nước.
Hải Vân Quan không chỉ là một di tích lịch sử mà còn là biểu tượng trường tồn của sự kiên cường và khéo léo của người Việt Nam qua các triều đại. Với vẻ đẹp hoang sơ, hùng vĩ, cùng những câu chuyện lịch sử hấp dẫn, nơi đây đã trở thành điểm đến không thể bỏ lỡ cho những ai yêu thích khám phá và tìm hiểu về quá khứ.
